Με τον Ντιμιτρό γνωριστήκαμε στο Κόσιτσε, που βρίσκεται στο ανατολικό μέρος της Σλοβακίας, όταν εγώ βρισκόμουν στην πόλη στα πλαίσια του προγράμματος Erasmus+ το προηγούμενο εξάμηνο. Η Σλοβακία αποτελεί μια από τις χώρες που έχει δεχτεί μεγάλο αριθμό Ουκρανών προσφύγων αλλά και πιο συγκεκριμένα το Κόσιτσε είναι μια πόλη που έχει δεχτεί πολλούς Ουκρανούς νέους, οι οποίοι κατευθύνονται στην χώρα για να σπουδάσουν αλλά και να ξεφύγουν από την δύσκολη καθημερινότητα του πολέμου στην Ουκρανία. Αποφάσισα, λοιπόν, να θέσω κάποιες ερωτήσεις στον φίλο μου για την γενικότερη κατάσταση στην Ουκρανία, σε μια κρίσιμη χρονική στιγμή που ο Τραμπ επιχειρεί (μάλλον ανεπιτυχώς) να σταματήσει τον πόλεμο..
-Καταρχάς, θα ήθελα να συστηθείς στους αναγνώστες, εγώ μπορεί να σε γνωρίζω καλά, αλλά οι αναγνώστες μας όχι...
Ονομάζομαι Dmytro Kaluzhnyi, είμαι 20 ετών και κατάγομαι από το Λβιβ της Ουκρανίας. Αυτή τη στιγμή σπουδάζω Ευρωπαϊκή Δημόσια Διοίκηση στο Πανεπιστήμιο Pavol Jozef Šafárik στην Κόσιτσε. Η ειδίκευση μου συμβαδίζει με το γεγονός ότι είμαι μεγάλος υποστηρικτής της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Πέρυσι, συμμετείχα στο πρόγραμμα κινητικότητας Erasmus+ στο Λούμπλιν της Πολωνίας. Επιπλέον, δημοσίευσα την πρώτη μου επιστημονική εργασία για τα δημόσια οικονομικά και συνεχίζω να γράφω, τώρα εστιάζοντας στην ενεργειακή πολιτική. Συμμετέχω σε εθελοντικές δράσεις με το Erasmus Student Network, βοηθώντας φοιτητές όπως ήμουν κι εγώ στην Πολωνία. Έχω επίσης εργαστεί εθελοντικά με χριστιανικές αποστολές στη Σλοβακία, την Πολωνία και την Ελλάδα.
-Είχες ποτέ σκεφτεί να πας στο εξωτερικό για σπουδές ή ήταν μια απόφαση που επηρεάστηκε πλήρως από τον πόλεμο;
Το γεγονός ότι βρίσκομαι στη Σλοβακία είναι ακόμα μια συνέπεια του πολέμου στην Ουκρανία. Είχα σκεφτεί να σπουδάσω στο εξωτερικό, αλλά δεν είχα κάτι συγκεκριμένο στο μυαλό μου. Ονειρευόμουν να σπουδάσω στο Λβιβ σε μια παρόμοια ειδικότητα, αλλά η οικογένειά μου με έπεισε ότι θα έπρεπε να πάω στο εξωτερικό. Στην αρχή αντιστάθηκα, αλλά αργότερα, όταν βρήκα την τωρινή μου ειδικότητα, ήμουν ικανοποιημένος με αυτή την προοπτική. Δεν μετανιώνω που πήγα να σπουδάσω στη Σλοβακία. Ένας πολύ σημαντικός παράγοντας για τον οποίο πήγα στη Σλοβακία, ας είμαστε ειλικρινείς, ήταν ότι ήμουν 17 ετών εκείνη την εποχή και ακόμα είχα τη δυνατότητα να πάω στο εξωτερικό νόμιμα. Μετά την ηλικία των 18 και μέχρι την ηλικία των 60, οι ενήλικες άνδρες στην Ουκρανία δεν έχουν πλέον αυτή την επιλογή: δεν μπορείς πλέον να περάσεις τα σύνορα.
-Πώς είναι η ζωή στη Σλοβακία; Ήταν εύκολο να προσαρμοστείς στη χώρα;
Νομίζω ότι παρότι η Σλοβακία είναι μια διαφορετική χώρα από την Ουκρανία, εξακολουθεί να είναι αρκετά κοντά σε μένα. Δεν ήταν μεγάλο πρόβλημα να καταλάβω τη γλώσσα και τους ανθρώπους εδώ. Η σχολή μου και οι καθηγητές μας έπαιξαν σημαντικό ρόλο σε αυτή την προσαρμογή. Είμαι πολύ ευγνώμων για την αποδοχή και τις ευκαιρίες που μου έδωσαν αυτοί οι άνθρωποι και το ίδιο το πανεπιστήμιο. Είναι το ασφαλές μου μέρος. Επιπλέον, ως Ελληνοκαθολικός Χριστιανός, ανήκω σε μια κοινότητα Ουκρανών στο Κόσιτσε και σε μια παρόμοια σλοβακική κοινότητα, οπότε επικοινωνώ εύκολα και βρίσκω κοινό έδαφος με τους Σλοβάκους.
-Ίσως είναι λίγο κλισέ και δυσάρεστο, αλλά θέλω να σε ρωτήσω να θυμηθείς πώς ήταν η κατάσταση λίγες μέρες πριν και την ημέρα της έναρξης του πολέμου.
Θυμάμαι τη μεγάλη ένταση που υπήρχε στον αέρα εκείνη την εποχή. Το σχολείο μου, τα εμπορικά κέντρα και τα κτίρια στο Λβιβ "οχυρώνονταν" αρκετές φορές κάθε εβδομάδα και υπήρχε συνεχής αστάθεια. Αυτό ξεκίνησε έναν ή δύο μήνες πριν από την πλήρους κλίμακας εισβολή. Οι ειδήσεις έλεγαν κάθε μέρα ότι η Ρωσία συγκέντρωνε στρατεύματα και εξοπλισμό στα σύνορά μας. Δεν ήθελα, αλλά παρόλα αυτά γνώριζα καλά τι επρόκειτο να συμβεί. Φυσικά, το γεγονός ότι η Ρωσία εισέβαλε ξεδιάντροπα στην Ουκρανία ήταν σοκ ακόμα και για μένα. Θυμάμαι καθαρά όταν ξύπνησα και πήρα το τηλέφωνό μου και είδα ένα βίντεο στο Instagram με πυραύλους να πέφτουν στις πόλεις μας και τανκς να κυκλοφορούν στο Κίεβο. Η καρδιά μου έπεσε. Η 24η Φεβρουαρίου ήταν εξωπραγματική. Δεν γνωρίζεις τίποτα: θα αρχίσουν μάχες στον δρόμο μου; Ή οι Ρώσοι βρίσκονται ήδη στο Λβιβ; Ίσως να μας σκοτώσουν σήμερα; Δεν ήξερες τίποτα εκείνη την ημέρα, ειδικά μόλις ξύπνησες. Την επόμενη νύχτα, ξύπνησα από τον ήχο των αεροπλάνων που πετούσαν από πάνω. Δεν θα ξεχάσω ποτέ αυτόν τον θόρυβο. Δεν ήξερα αν ήταν δικά μας αεροπλάνα ή των Ρώσων. Νόμιζα ότι μπορεί να πεθάνω εκείνη τη νύχτα.
-Η εκλογή του Τραμπ άλλαξε την πίστη για νίκη των Ουκρανών;
Για ένα σημαντικό μέρος, ναι. Νομίζω ότι πολλοί Ουκρανοί περιμένουν γρήγορες αποφάσεις και οι άνθρωποι απελπισμένα περίμεναν ότι ο Τραμπ θα μπορούσε πραγματικά να αλλάξει κάτι. Φυσικά, αυτή ήταν η επόμενη απογοήτευση για αυτούς τους ανθρώπους. Συμπατριώτες μου σκοτώνονται στο πεδίο της μάχης και σε όλη την Ουκρανία. Θέλουμε νίκη κατά του επιτιθέμενου και θέλουμε ειρήνη περισσότερο από οποιονδήποτε άλλο. Ωστόσο, η απόφαση να τελειώσει αυτός ο πόλεμος δεν εξαρτάται από τον Τραμπ, αλλά από τον Πούτιν. Δεν υπάρχουν εύκολες ή γρήγορες λύσεις. Αυτό φαίνεται καθαρά από το γεγονός ότι όλες οι προσπάθειες του Ντόναλντ Τραμπ για διαπραγμάτευση κατάπαυσης του πυρός έχουν αγνοηθεί ή απορριφθεί εντελώς από τον Πούτιν. Ποιος θα μπορούσε να σκεφτεί ότι ο Τραμπ και ο Πούτιν θα ήταν μαζί εναντίον της Ουκρανίας και βασικά όλου του κόσμου; Το γεγονός παραμένει ότι πρέπει να βασιζόμαστε στον εαυτό μας και να κάνουμε ό,τι καλύτερο μπορούμε όπου βρισκόμαστε. Οι Ουκρανοί είναι απίστευτοι, δυνατοί, γενναίοι, αφοσιωμένοι και ελεύθεροι άνθρωποι. Είμαι απολύτως σίγουρος ότι όσο υπάρχουν αυτοί που στέκονται για την αλήθεια και είναι μαζί μας, τα αιματηρά σχέδια του Τραμπ και του Πούτιν δεν θα πραγματοποιηθούν. Θα νικήσουμε.
-Είναι δυνατόν να υπάρξει μια δίκαιη ειρηνευτική συμφωνία με τον Τραμπ;
Κοιτάξτε τα αποτελέσματα όλων των προσπαθειών του Ντόναλντ Τραμπ για διαπραγμάτευση κατάπαυσης του πυρός. Δύο απορρίψεις. Νομίζω ότι αυτή είναι η απάντηση στην ερώτηση. Το ερώτημα είναι αν ο Πούτιν το θέλει αυτό. Η απάντηση είναι όχι. Ειδικά όσο η Ρωσία έχει τους πόρους και το πλεονέκτημα στο πεδίο της μάχης.
-Νομίζω ότι κανείς δεν μιλάει για τα επακόλουθα του πολέμου. Πιστεύεις ότι θα είναι δύσκολο να ανοικοδομηθεί η Ουκρανία και να ανακάμψουν οι άνθρωποι;
Η Μαριίνκα, το Μπαχμούτ, το Σολεντάρ, η Βολνοβάχα, το Σεβεροντονέτσκ, το Λισιτσάνσκ είναι πόλεις που δεν υπάρχουν πλέον. Οι αεροφωτογραφίες αυτών των πόλεων είναι αγωνιώδεις. Οι φωτογραφίες από το Μπαχμούτ μου θυμίζουν πολύ τη Χιροσίμα μετά την πυρηνική έκρηξη. Μετά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο, πολλές πόλεις είχαν επίσης ισοπεδωθεί, αλλά ανοικοδομήθηκαν από τις στάχτες τους και θα πρέπει να μας υπενθυμίζουν ότι είναι δυνατόν να γίνει κάτι τέτοιο. Πιστεύω ότι μια ισχυρή οικονομία, μια μακροπρόθεσμη ασφάλεια και συνεργασία με τους εταίρους μας μπορούν να κάνουν θαύματα στο μέλλον. Νομίζω ότι θα είναι απίστευτα δύσκολο και θα χρειαστούν δεκαετίες, αλλά η ανάκαμψη είναι απολύτως εφικτή. Τώρα πρέπει να επικεντρωθούμε στα προβλήματα που είναι πρωταρχικής σημασίας και στη συνέχεια να σκεφτούμε τι θα συμβεί αργότερα. Όσο πιο γρήγορα νικηθεί ο επιτιθέμενος, τόσο πιο εύκολο θα είναι να αποκατασταθούν οι κατεστραμμένες περιοχές της Ουκρανίας.